Το πρωί της 12ης Σεπτεμβρίου 1973 το Στάδιο της Χιλής, στην πρωτεύουσα Σαντιάγκο, άνοιξε τις πόρτες του για να υποδεχτεί αμέτρητους πολιτικούς κρατούμενος που είχαν συλληφθεί την προηγούμενη μέρα κατά την οποία συνέβη το περίφημο coup d’état της χώρας, κατά το οποίο εκδιώχτηκε από την εξουσία (και θανατώθηκε) ο εκλεγμένος πρόεδρος Σαλβαδόρ Αλιέντε για να αναλάβει ο δικτάτορας Αουγκούστο Πινοσέτ. Μέσα στις επόμενες μέρες το στάδιο έγινε τόπος βασανιστηρίων για τους περισσότερους κρατούμενους και η τελευταία κατοικία της ζωής για αρκετούς εξ αυτών. Γνωστότερη όλων παραμένει η ιστορία του δασκάλου-ποιητή-τραγουδιστή Βίκτορ Χάρα ο οποίος εκτελέστηκε εν ψυχρώ μπροστά στους υπόλοιπους στον επίλογο μιας τραγικής σκηνής κατά την οποία οι στρατιωτικοί του ζητούσαν ειρωνικά να παίξει με μια κιθάρα τα φημισμένα τραγούδια του την ώρα που τα περισσότερα κόκαλα των χεριών του είχαν σπάσει από τα βασανιστήρια που προηγήθηκαν. Ο μύθος λέει ότι ο αιμόφυρτος αλλά απτόητος Χάρα ξεκίνησε να τραγουδάει ένα μέρος ενός τραγουδιού περί λαϊκής ενότητας, με αποτέλεσμα ένας αξιωματικός να βάλει ένα πιστόλι στον κρόταφο του και να πυροβολήσει (από τις καταθέσεις σε δικαστήριο που έγινε το 2009 αποκαλύφτηκε ότι πριν πυροβολήσει έπαιξε ‘ρώσικη ρουλέτα’ με το κεφάλι του Χάρα ενώ στην συνέχεια και μετά από εντολή του αξιωματικού δυο στρατιώτες ‘ολοκλήρωσαν το έργο του’).
Έναν περίπου μήνα μετά, στις 21 Νοεμβρίου, το Στάδιο της Χιλής άνοιγε ξανά τις πόρτες του, αυτήν την φορά για χάρη του ποδοσφαίρου. Η Χιλή φιλοξενούσε την Σοβιετική Ένωση στο επαναληπτικό παιχνίδι των διηπειρωτικών πλέι οφ για την ομάδα που θα συμπλήρωνε το πρόγραμμα του Μουντιάλ του 1974 που θα διεξαγόταν στην Δυτική Γερμανία. Το πρώτο παιχνίδι στην Μόσχα είχε λήξει ισόπαλο 0-0 και όλα θα κρινόταν στην ρεβάνς. Μπροστά σε χιλιάδες ανθρώπους οι παίκτες της εθνικής ομάδας της Χιλής (μαζί με το διαιτητικό τρίο) παρατάχθηκαν κανονικά στον αγωνιστικό χώρο, έκαναν τυπικότατα την σέντρα και αφού αντάλλαξαν μερικές πάσες κατεβαίνοντας προς την αντίπαλη περιοχή, σκόραραν με τον αρχηγό της ομάδας.
Απέναντι τους δεν υπήρχε …κανείς. Η Σοβιετική Ένωση σε μια από τις πιο γνωστές φορές της Ιστορίας που η πολιτική και το ποδόσφαιρο συναντήθηκαν και έχασαν τον ξεχωριστό τους χαρακτήρα, αρνήθηκε να αγωνιστεί σ’ ένα γήπεδο στο οποίο είχαν τόσο πρόσφατα εκτελεστεί τόσοι κρατούμενοι, κυρίως αριστερών φρονημάτων, και στο οποίο όπως χαρακτηριστικά γράφτηκε την εποχή εκείνη «μπορούσες ακόμα να διακρίνεις κηλίδες αίματος». Η FIFA με την σειρά της δεν δέχτηκε να γίνει το παιχνίδι σε ουδέτερη χώρα κι έτσι με το πιο εύκολο γκολ που έχει μπει ποτέ σε ποδοσφαιρικό αγώνα η Χιλή πήρε το εισιτήριο για το παγκόσμιο κύπελλο.
Τριάντα χρόνια μετά, τον Σεπτέμβρη του 2003, το ‘Στάδιο της Χιλής’ (το οποίο είναι και η ονομασία του τελευταίου ποιήματος που έγραψε ο Χάρα όσο ήταν φυλακισμένος κάπου στα αποδυτήρια του σταδίου και το οποίο διασώθηκε μ’ ένα μικρό χαρτάκι χωμένο στο παπούτσι ενός συγκρατούμενοι του) μετονομάστηκε σε ‘Στάδιο Βίκτορ Χάρα’.
sombrero.gr
